Hoe houden we voldoende mensen in de zorg en welzijn?

In de sector zorg en welzijn staan veel vacatures open en steeds meer medewerkers kiezen voor een baan buiten de sector. Daardoor loopt de toch al hoge werkdruk nog verder op. Is die werkdruk de reden dat mensen hun baan opzeggen in de zorg, de jeugdzorg, de verpleeghuizen en de kinderopvang? Of zijn er ook andere redenen? Wij zochten het uit.

We hebben ruim 6500 van onze deelnemers die vertrokken bij hun werkgever, gevraagd mee te doen aan een onderzoek naar hun beweegredenen. Bijna 1200 mensen hebben de vragenlijst ingevuld. Van al die mensen gaat 70% in een nieuwe baan aan de slag, waarvan bijna een kwart buiten de sector.

Wat blijkt? Werkdruk is inderdaad een belangrijke motivatie om van baan te veranderen: het wordt genoemd door 30% van de mensen die meededen aan het onderzoek. Maar nóg belangrijker zijn de inhoud van het werk (37%) en het management van de organisatie. Die laatste reden werd het meest genoemd, door maar liefst 39%. 

Een nummer
Veel mensen die van baan veranderen, geven aan het gevoel te hebben door hun werkgever te veel als een nummer te worden gezien. Organisaties zijn te groot en onpersoonlijk geworden, zeggen ze. Geld lijkt soms belangrijker dan goede zorg verlenen en werknemers verdrinken in bureaucratische regels en administratieve taken. Ook het gebrek aan begeleiding en ondersteuning door het management wordt vaak genoemd.

Elke vijf minuten vastleggen
De toelichting die mensen in het onderzoek geven bij zaken als werkdruk en klachten over de organisatie, komen vaak neer op: “ik wil in staat gesteld worden om gewoon mijn werk te kunnen doen.” Dat lijkt mij niets te veel gevraagd. Toch zijn er vaak regels en procedures die het tegenovergestelde bereiken. Een schrijnend voorbeeld daarvan is de administratieve ellende in onder meer de wijkverpleging. Zorgverleners moeten daar iedere vijf minuten verantwoorden en vastleggen wat ze doen. Dat levert elke dag een verschrikkelijke berg werk op. Dat betekent minder tijd voor het echte werk: zorgen voor mensen.

Kleine oplossingen voor grote problemen
Deze week werd bekend dat zorginstellingen, de minister, de toezichthouder en zorgverzekeraars hebben afgesproken de 5-minuten-regel komend jaar af te schaffen. Goed nieuws voor vele duizenden zorgverleners én goed nieuws voor mensen die zorg nodig hebben.  Het afschaffen van de regel is een goed voorbeeld van een kleine oplossing voor een groot probleem. 

Natuurlijk kunnen werkgevers niet alle problemen in de zorg eenvoudig oplossen. Ze hebben nu eenmaal te maken met wetten en regels, en het beschikbare geld is in de zorg begrensd. Maar het stoppen met overdreven administratie is één van de zaken die helpen de werkdruk in de zorg te verminderen en het werk leuker te maken. En dat is hoognodig, laat ons onderzoek zien.

Peter Borgdorff
Directeur PFZW

Comments

[Geplaatst door: Louis Sparidans]

Bedankt voor de uitkomsten van de door PFZW gehouden mini-enquête. Ofschoon het natuurlijk niet representatief hoeft te zijn voor al het personeel werkzaam in de zorg, herken ik er wel iets in.

Aan de hand van gesprekken met huidige zorgmedewerkers, die al wat langer in de sector werkzaam zijn, hoor ik vaker dan vroeger dat ze meer gebrek aan begeleiding en ondersteuning door het management ondervinden.

Ik ben bezorgd dat organisaties te groot zijn geworden en het management meer dan evenredig is toegenomen. Persoonlijk gerichte begeleiding en waardering lijken daardoor, desondanks, te zijn afgenomen, waardoor sommige mensen minder gemotiveerd zijn geraakt.

Samen met een toegenomen werkdruk is zulks funest voor een betere kwaliteit van zorg. Ik zou hierop ook graag commentaar ontvangen van bestuurders in de zorg.

Louis Sparidans

[Geplaatst door: Cor]

In enquêtes wordt ook vaak aangegeven dat de salarissen van het hoger management en directies uit de klauwen is gelopen. Dat zie ik hier niet terug als je met name over kosten praat. Wat stelt een paar procent loonsverhoging voor de verpleegkundigen nu toch voor als je hoort dat de directeur en management er wederom giga salarissen en bonussen hebben bij gekregen. Maar daar doen ze niets aan en daar hoor je niets over. Dat wordt lekker stil gehouden. Het graaien blijft en dat zal nog wel even doorgaan. Dat is ook een gele hesjes boosheid. Daar wat aan doen Borgdorf, dan ben je een held en wordt je gerespecteerd.

[Geplaatst door: Lemon]

@ Veel mensen die van baan veranderen, geven aan het gevoel te hebben door hun werkgever te veel als een nummer te worden gezien.

# In een paar ziekenhuisorganisaties gewerkt als medisch ondersteunend personeelslid de verzakelijking van het bedrijf zien gebeuren. En als OR-lid de opkomst en invloed vd managementlaag waar de medischspecialist niet bepaald gecharmeerd van was.Met de invoering van het DBC tarievenstelsel tezamen een poging de zorgverlening betaalbaar te houden.En tevens op basis van kwaliteitscriteria moest de dienstverlening concurrerend worden gemaakt.
In dit hele spel van efficiency-gekte is de vooral idealistisch ingestelde zorg professional ws de weg kwijtgeraakt.
Ook niet vreemd dat met het recent faillissement van 2 ziekenhuizen het idee van een commercieel zakelijke bedrijfsvoering niet alleen de aantrekkelijkheid van het beroep of bedrijf verdwijnt maar dat de ' gele hesjes' zich vrijgevestigd aan die ondergang onvrijwillig hebben meegewerkt.

[Geplaatst door: Janny]

Wat afgelopen 10/15 jaar is gebeurd in de gezondheidszorg is de grote boosdoener. Er werd gefuseerd, gereorganiseerd en bezuinigd.
Daarbij vielen er veel ontslagen.
Door,gek genoeg, bestuurders met heel vette salarissen.
Dat zijn maar een paar dingen die hebben gezorgd dat er tekorten zijn ontstaan, met een stijgende werkdruk,een salaris wat niet in verhouding staat met werkzaamheden. Om dit allemaal weer op te vijzelen zal de nodige tijd kosten. Maar wie nu in de gezondheidszorg werkt moet er mee dealen. Veel mensen met een "zorghart" houden van hun werk maar er zijn grenzen.
Meer waardering van de politiek zou ook helpen en dienen mensen in de gezondheidszorg niet te zien als een soort Florence Nightingale.
Terugkijkend naar de tijd toen ik in de zorg startte is er veel veranderd vaak ten goede, maar het bovengenoemde gesol met mensen heeft zeker geen goed gedaan.

[Geplaatst door: Louis Sparidans]

In het nieuws vanochtend:

‘Zestigplussers hebben steeds meer moeite om gezond de AOW-gerechtigde leeftijd te halen. De kans dat zij arbeidsongeschikt raken en een WIA-uitkering krijgen is de afgelopen jaren verder toegenomen, blijkt uit onderzoek van het UWV dat minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.

Minister Koolmees stelt in de brief aan de Kamer dat de groei van het aantal arbeidsongeschikten vooral wordt veroorzaakt doordat mensen langer moeten doorwerken.
De AOW-gerechtigde leeftijd is de afgelopen jaren stapsgewijs verhoogd en regelingen voor vervroegde uittreding zijn afgeschaft.

Ook de komende jaren zal de instroom in WIA volgens hem daarom blijven toenemen. In 2018 zijn de voorlopige toenames echter wel minder groot dan in de jaren daarvoor. Koolmees belooft de instroomcijfers ‘nauwlettend’ te zullen blijven volgen.’

Is er een beter argument voor minister Koolmees zelf dan bovenstaand bericht om ernst te maken met een vervroegd pensioen voor mensen met een zwaar beroep?
Gun deze mensen een eervol ontslag, in plaats van als ‘een kneusje’ te worden ‘afgevoerd’ via de WIA!

[Geplaatst door: Wil]

In België wordt het beroep van verpleegkundige sinds dit jaar erkend als " zwaar beroep" En in tegenstelling van Nederland wordt daar ook een consequentie aan verbonden nl een pensioen op een normale leeftijd (nl 65 jaar) Ik zit sinds '79 fulltime in de zorg en heb nog NOOIT een collega het langer zien volhouden dan 63 jaar. Ze zijn op versleten door jarenlang onregelmatig werken en stressvol werk. Het blijft onrechtvaardig dat een boekhouder die van maandag tot vrijdag van 9-17 uur werkt gelijk gesteld wordt aan iemand die vanaf 17 jaar onregelmatig werkt.
Dat dit gezondheidsklachten oplevert ( zoals wetenschappelijk is aangetoond) zou zich toch ergens in de beloning moeten terug vertalen. Als het dan niet via het maandelijks loon gaat dan misschien een eervol pensioen op een normale ( en misschien dan nog gezonde) leeftijd.
Misschien is dat een pluspunt voor mensen om de zorg niet te verlaten?

[Geplaatst door: Ruud]

Geachte heer, beste peter,

Terecht een onderwerp om aandacht aan te besteden; evenals het onderwerp uit uw vorige blog.
Wat me echter binnen de sector opvalt, is dat we steeds naar de overheid kijken en daar hebben zeker met deze coalitie waarin de vier partijen elkaar in een wurggreep hebben, niets aan.

Waarom kijken we binnen onze sector zelf niet naar oplossingen voor beide problemen: tekort aan medewerkers, zorgwekkende snelle stijging van het ziekteverzuim en steeds meer medewerkers die op latere leeftijd arbeidsongeschikt worden.
Naast de ellende voor betrokkenen die arbeidsongeschikt worden, kost het de sector erg veel geld en zeker zo belangrijk een zeer slecht imago.
Waarom kijken we zelf niet naar sectorale oplossingen. Het oprichten van pensioenfondsen is ook geen initiatief van de overheid geweest, maar van werkgevers en werknemers.

Zijn er in onze sector geen mensen te vinden die goede ideeën hebben naar een of meerdere oplossingsrichtingen, ook al is dit op dit moment wettelijk nog niet -helemaal- realiseerbaar?
Laten we sectoraal met goede ideeën komen aangevuld met een goede kostenbatenanalyse: waarin opgenomen: o.a. imagoschade, tekort aan arbeidskrachten, hoog ziekteverzuim, kosten van arbeidsongeschiktheid voor betrokkenen, overheid en bedrijven.

Las recentelijk een initiatief van het ADRZ te Goes/Vlissingen.

Citaat uit het artikel in de PZC:

“ Onlangs maakte het Adrz bekend dat het afspraken heeft gemaakt met scholen om nieuwe verpleegkundigen en assistenten op te leiden. Want als er niets gebeurt, komt over een jaar of vijf de continuïteit van het ziekenhuis in gevaar, zegt Adrz-directeur mevr Claudia Brandenburg. Het ziekenhuis zet nu een extra stap.
Medewerkers die 55 jaar of ouder zijn, kunnen vrijwillig 80 procent gaan werken. Ze krijgen dan 90 procent betaald en het pensioen wordt tot 100 procent aangevuld.

Daardoor slaat het ziekenhuis twee vliegen in een klap. Het zorgt dat oudere werknemers gezond hun pensioen kunnen halen. Tegelijk ontstaat er ruimte om meer jongeren aan te nemen.”

[Geplaatst door: Carolien]

Ruud, inderdaad mooi initiatief maar niet uniek. Dit betreft het Generatiebeleid opgenomen in de cao ziekenhuizen en waar elke instelling zijn eigen variant kan bepalen.

[Geplaatst door: Ab Klinker]

Ik vraag me af wat de reden is dat een pensioenfonds middelen aanwendt om dit te onderzoeken. In mijn beleving dragen wij met z'n allen geld af voor onze pensioenen - niet om onderzoek te laten doen naar iets wat los staat van pensioenen.

[Geplaatst door: Cor]

Onlangs heb ik geprobeerd om als 57+ met een OK assistenten diploma terug te keren op de OK. Er wordt geen moeite genomen mij weer terug op de werkvloer te krijgen!. Geen geld en mensen voor krijg je te horen.
Ik ben gemotiveerd, wil graag maar je bent gewoon te oud. Dat zeggen ze niet maar merk je o zo goed.

[Geplaatst door: margien proper]

zijn er echt zoveel managers nodig om alles in goede banen te lei(ij)den??? meer handen aan het bed!!!
terug naar de ouderwetse in-service opleiding, heb je meteen meer "vrouw-man-kracht"op de werkvloer, moet er wel voldoende begeleiding c.q. mentoren zijn, samen opwerken kan toch ook??? een 3-de jaars kan toch ook wel instromende in-service vrouw/man begeleiden???
heb begin jaren 70 in-service opleiding in psychiatrie, later als 2-de jaars in-service in algemeen ziekenhuis gedaan.
is me prima bevallen!!!
tegenwoordig met computer en telefoons, alles noteren, gaat erg veel tijd in zitten, te veel regeltjes en check- check- dubbel-check, beetje veel van het goede???

[Geplaatst door: Florences]

Dag Ruud,

Probeer het eens via een bureau. Zij staan vaker in contact met verschillende zorginstellingen/ziekenhuis etc. Hier wordt er ook niet gekeken naar leeftijd oid.