PFZW blog

Trump, China, Brexit en uw pensioen

Het politieke wereldtoneel is rommeliger dan het lange tijd is geweest. De Amerikaanse president Trump trekt zich niets aan van wereldwijde afspraken over klimaat en economie. Met China heeft Trump een hoogoplopende ruzie over handel. Ook de Europese handel krijgt regelmatig scherpe kritiek vanuit de VS. Tegelijkertijd lijken dichterbij huis de Britten een rommeltje te maken van de Brexit.

Wat heeft dat allemaal met uw pensioen te maken? Heel wat. Want het geld voor uw pensioen verdienen we voor het grootste deel door te beleggen. Uw premie alleen is voor een goed pensioen namelijk onvoldoende. De beleggingen voor uw pensioen doen we wereldwijd. Dat betekent dat we het ook merken als het onrustig is in de wereld.

Onstuimige maanden
Over de eerste negen maanden van dit jaar behaalden we voor uw pensioen een rendement van in totaal 3,7%. Maar daarna ging het mis op de beurzen over de hele wereld. Oktober was een bar slechte maand. Sinds die tijd stuiteren de koersen sterk op en neer. De financiële positie van PFZW heeft daar onder te lijden.

Spreiding van risico
Beleggen is nodig voor een goed en betaalbaar pensioen, maar beleggen brengt ook risico’s met zich mee. Dat laten de afgelopen maanden weer duidelijk zien. Om die risico’s zoveel als mogelijk te beperken, spreiden we onze beleggingsportefeuille over de hele wereld én over vele verschillende beleggingscategorieën. Om minder afhankelijk te zijn van de grillen van de markt, investeren we bovendien steeds vaker buiten die markt om. Zo beleggen we direct in projecten voor infrastructuur, zorgwoningen en schone energie zoals windparken. Omdat die investeringen buiten de beurs plaatsvinden, zijn ze minder koersgevoelig. Dat past uitstekend bij beleggen voor pensioen, met een lange-termijnhorizon.

Beschaving
Dat neemt niet weg dat we nog steeds voor een belangrijk deel beleggen in aandelen en andere beursgenoteerde beleggingen zoals obligaties. Dat doen we om ons risico te spreiden én omdat de markt voor directe beleggingen niet groot genoeg is. We worden dan ook zeker geraakt door gedoe in de internationale politiek, dat zijn weerslag heeft op de beurzen. Ik hoop daarom dat de wereldleiders het komende jaar hun hoofd wat koeler houden en wat meer beschaving tonen dan het afgelopen jaar het geval was. Dat is beter voor ons allemaal.

Peter Borgdorff
Directeur PFZW

Hoe houden we voldoende mensen in de zorg en welzijn?

In de sector zorg en welzijn staan veel vacatures open en steeds meer medewerkers kiezen voor een baan buiten de sector. Daardoor loopt de toch al hoge werkdruk nog verder op. Is die werkdruk de reden dat mensen hun baan opzeggen in de zorg, de jeugdzorg, de verpleeghuizen en de kinderopvang? Of zijn er ook andere redenen? Wij zochten het uit.

We hebben ruim 6500 van onze deelnemers die vertrokken bij hun werkgever, gevraagd mee te doen aan een onderzoek naar hun beweegredenen. Bijna 1200 mensen hebben de vragenlijst ingevuld. Van al die mensen gaat 70% in een nieuwe baan aan de slag, waarvan bijna een kwart buiten de sector.

Wat blijkt? Werkdruk is inderdaad een belangrijke motivatie om van baan te veranderen: het wordt genoemd door 30% van de mensen die meededen aan het onderzoek. Maar nóg belangrijker zijn de inhoud van het werk (37%) en het management van de organisatie. Die laatste reden werd het meest genoemd, door maar liefst 39%. 

Een nummer
Veel mensen die van baan veranderen, geven aan het gevoel te hebben door hun werkgever te veel als een nummer te worden gezien. Organisaties zijn te groot en onpersoonlijk geworden, zeggen ze. Geld lijkt soms belangrijker dan goede zorg verlenen en werknemers verdrinken in bureaucratische regels en administratieve taken. Ook het gebrek aan begeleiding en ondersteuning door het management wordt vaak genoemd.

Elke vijf minuten vastleggen
De toelichting die mensen in het onderzoek geven bij zaken als werkdruk en klachten over de organisatie, komen vaak neer op: “ik wil in staat gesteld worden om gewoon mijn werk te kunnen doen.” Dat lijkt mij niets te veel gevraagd. Toch zijn er vaak regels en procedures die het tegenovergestelde bereiken. Een schrijnend voorbeeld daarvan is de administratieve ellende in onder meer de wijkverpleging. Zorgverleners moeten daar iedere vijf minuten verantwoorden en vastleggen wat ze doen. Dat levert elke dag een verschrikkelijke berg werk op. Dat betekent minder tijd voor het echte werk: zorgen voor mensen.

Kleine oplossingen voor grote problemen
Deze week werd bekend dat zorginstellingen, de minister, de toezichthouder en zorgverzekeraars hebben afgesproken de 5-minuten-regel komend jaar af te schaffen. Goed nieuws voor vele duizenden zorgverleners én goed nieuws voor mensen die zorg nodig hebben.  Het afschaffen van de regel is een goed voorbeeld van een kleine oplossing voor een groot probleem. 

Natuurlijk kunnen werkgevers niet alle problemen in de zorg eenvoudig oplossen. Ze hebben nu eenmaal te maken met wetten en regels, en het beschikbare geld is in de zorg begrensd. Maar het stoppen met overdreven administratie is één van de zaken die helpen de werkdruk in de zorg te verminderen en het werk leuker te maken. En dat is hoognodig, laat ons onderzoek zien.

Peter Borgdorff
Directeur PFZW

Hoe lang kun je blijven werken?

We worden steeds ouder en genieten dus langer van pensioen. Om dat betaalbaar te houden moeten we langer doorwerken. Daarom is de AOW-leeftijd verhoogd en stijgt die de komende jaren verder. Maar gaat dat niet te snel? Halen mensen met zware beroepen de eindstreep nog wel?

Die vragen staan deze week weer in het middelpunt van het politieke debat. De Tweede Kamer debatteerde dinsdag met premier Rutte en minister Koolmees over het mislukken van de onderhandelingen rondom de hervorming van ons pensioenstelsel. De stijging van de AOW-leeftijd was in het debat een van de belangrijkste gespreksonderwerpen.

Dat we steeds ouder worden staat buiten kijf, al lijkt dat de laatste paar jaar wat minder snel te gaan dan eerder werd voorspeld. Een 65-jarige had in 1956, toen de AOW werd ingevoerd, een resterende levensverwachting van 14,5 jaar. Vrouwen leefden wat langer dan dit gemiddelde, mannen wat korter.

In 2016 was de resterende levensverwachting voor 65-jarigen gemiddeld een kleine 20 jaar (19,8 om precies te zijn). Dat is dus ruim vijf jaar langer dan in 1956. En dat betekent ook vijf jaar langer pensioen en AOW, wanneer er niets zou veranderen aan de AOW-leeftijd. In combinatie met een toenemend aantal ouderen, is dat niet langer te betalen.

Gezonde jaren
Dat we langer moeten doorwerken, is onvermijdelijk. Er is wel een grote máár: langer leven betekent niet ook automatisch langer fit en gezond kunnen werken. Zeker niet voor wie mentaal en fysiek zwaar werk verricht, zoals veel mensen die werken in de sector zorg en welzijn. Toch heeft de overheid er voor gekozen om de stijging van de AOW-leeftijd vanaf het jaar 2022 één-op-één te laten lopen met de stijging van de levensverwachting. Dat gaat veel mensen te snel.

Snelle stijging
Wie in 1952 geboren is, krijgt in 2018 op 66-jarige leeftijd AOW. Voor wie geboren is in 1953, komen daar al vier maanden bij. Geboren in 1955? Dan is de AOW-leeftijd al 67 jaar en 3 maanden. Zo loopt de leeftijd snel op. Jongere werknemers, geboren in 1980, krijgen naar verwachting zelfs pas AOW wanneer ze 70 jaar en drie maanden zijn. Uw eigen AOW-leeftijd kunt u hier bekijken.

Ziek en arbeidsongeschikt
In de zorgsector zien we dat sinds mensen langer moeten doorwerken, het ziekteverzuim zorgwekkend snel stijgt. Ook zien we steeds meer medewerkers op latere leeftijd arbeidsongeschikt worden. Dat zijn onbedoelde effecten van de nieuwe AOW-regels en het langer doorwerken. Het zorgt voor persoonlijk leed bij mensen die uitvallen en voor een verder toenemende werkdruk voor de mensen die wél nog kunnen werken. Zo dreigt de sector onaantrekkelijk te worden op de toch al krappe arbeidsmarkt.

Onderzoek
Over de noodzaak van een gezonde sector waar het plezierig werken is, ook op wat hogere leeftijd, heb ik hier al vaker geschreven. Werknemers en werkgevers moeten daarbij de handen ineenslaan, en bij PFZW denken we graag met hen mee. Maar zonder de overheid lukt het niet. Het is daarom goed dat er nu brede steun is in de politiek om nog eens goed te kijken naar het tempo waarmee de AOW-leeftijd omhoog gaat. Het kabinet laat onderzoeken of dat tempo in de toekomst naar beneden kan. Betekent dat een snelle oplossing? Waarschijnlijk niet. Maar het laat wel zien dat men er nu ook in Den Haag van doordrongen is dat jaren langer doorwerken nog lang niet voor iedereen mogelijk is.

Peter Borgdorff
Directeur PFZW

Geen akkoord

Na vele jaren praten over een broodnodig nieuw pensioenstelsel, concludeerden de onderhandelaars gisteravond dat die gesprekken zijn mislukt. Dat is moeilijk te verkroppen.

Werkgeversorganisaties en vakbonden onderhandelen al zeven jaar zonder resultaat. De afgelopen weken was minister Koolmees bij de gesprekken aangeschoven. Vorige week kwam ook premier Rutte aan tafel. Een pensioenakkoord was daarmee Chefsache geworden, zoals de Duitsers zo mooi zeggen. En als de hoogste chef aan tafel komt, is dat vaak een teken dat partijen er bijna uit zijn. Dat bleek niet het geval.

Langer doorwerken
De gesprekken lijken mislukt omdat vakbond FNV vindt dat het kabinet niet voldoende over de brug is gekomen in de discussie over de AOW. Het kabinet was bereid de AOW-leeftijd minder hard te laten stijgen dan gepland, maar de FNV vond die toezegging onvoldoende én niet hard genoeg. Vooral mensen met zware beroepen moeten nu te lang doorwerken, stelt de bond.

Schadelijk
Is het mislukken van de onderhandelingen daarmee de schuld van het kabinet? Of hield de FNV te halsstarrig vast aan de eigen eisen? Die schuldvraag vind ik niet relevant. Wél relevant is dat het afbreken van het overleg bijzonder schadelijk is voor het vertrouwen in ons pensioenstelsel. Want zonder pensioenakkoord moeten we doormodderen met de huidige regels. Dat betekent dat mensen niets merken van de aantrekkende economie. De huidige regels dwingen ons tot onbetaalbare schijnzekerheid, doordat we enorme hoeveelheden geld moeten oppotten. Het gevolg: de pensioenen zijn al jarenlang bevroren en in 2021 dreigt zelfs een verlaging.

Om dat scenario te voorkomen, zijn echt nieuwe pensioenafspraken nodig. Ik hoop daarom zeer dat alle partijen – vakbonden, werkgevers en kabinet – na een nachtje slapen zullen inzien dat ze er toch uit moeten zien te komen. Met elkaar. In het belang van iedereen die van pensioen geniet, nu en straks.

Peter Borgdorff
Directeur PFZW

Bescherming voor nabestaanden

Wanneer iemand overlijdt, zorgt dat behalve voor intens verdriet vaak ook voor financiële zorgen bij de achterblijvende partner of het gezin. Een uitkering voor de nabestaanden kan die zorgen verlichten. Die uitkering is bij PFZW in veel gevallen automatisch geregeld, maar níet altijd. Daarom is het belangrijk er even bij stil te staan.

Lang geleden was het simpel: je was getrouwd of niet. Vrouwen die gehuwd waren, hadden recht op een weduwenpensioen wanneer hun man, meestal de kostwinner, overleed. Die tijden zijn voorbij. Het huwelijk is er nu ook voor geliefden van hetzelfde geslacht, vrouwen hebben vaak een eigen inkomen en lang niet iedereen die samenwoont is getrouwd. Die veelheid aan vormen die de liefde kan aannemen is prachtig. Het is mooi dat ook niet-gehuwden tegenwoordig kunnen profiteren van de financiële voordelen die alleen het huwelijk vroeger bood. Wel zijn er soms duidelijke afspraken nodig. Bijvoorbeeld over de vraag wanneer je precies partners bent van elkaar.

Wat is een partner?
Bij PFZW kennen we het partnerpensioen: een uitkering voor de achterblijvende partner van de werkende of gepensioneerde PFZW-deelnemer die overlijdt. Maar wat is een partner? Bij PFZW geldt dat u partners bent als u bent getrouwd of een geregistreerd partnerschap heeft. Maar ook wie ongehuwd samenwoont, kan voor een partnerpensioen in aanmerking komen. U moet dan wel een samenlevingsovereenkomst opstellen bij de notaris en uw partner zelf bij ons aanmelden.

Als niet aan één van deze drie voorwaarden is voldaan, bestaat er geen recht op een partnerpensioen. Ook als u pas getrouwd bent of bent gaan samenwonen nadat uw AOW-uitkering inging, is er geen recht op partnerpensioen.

Niet overal dezelfde regels
Helaas gelden nog niet bij alle pensioenfondsen dezelfde regels om te bepalen wie officieel partners van elkaar zijn. Bent u niet getrouwd en zit de partner met wie u samenwoont bij een ander pensioenfonds? Kijk dan ook daar even hoe het precies met de regels zit.

Kinderen
Naast een uitkering voor de achterblijvende partner, kent PFZW ook een extra uitkering voor achterblijvende kinderen. Dat noemen we het wezenpensioen. Deze uitkering loopt tot een kind 21 jaar wordt.

Hele of halve uitkering
Sinds 2006 is er het een en ander veranderd in het partnerpensioen. Sinds die tijd bouwt iedereen bij PFZW een half partnerpensioen op. Dat is een eigen potje. Dat potje kunnen mensen zonder partner (of met bijvoorbeeld een partner met een goed eigen inkomen) wanneer ze met pensioen gaan inruilen voor een hoger eigen pensioen. De andere helft van het partnerpensioen wordt niet opgebouwd, maar is een verzekering die geldt zolang u werkt. Overlijdt een deelnemer vóór de pensioendatum, dan is er dus een volledige uitkering voor de achterblijvende partner. Ná de pensioendatum is er een halve uitkering. Op de pensioendatum kan iedereen er wel voor kiezen een deel van het eigen pensioen in te ruilen voor een hoger partnerpensioen.

Kortom: het partnerpensioen is bij PFZW goed geregeld. Maar het is wel belangrijk er op tijd even bij stil te staan. Zeker voor wie ongehuwd samenwoont. En natuurlijk wanneer u met pensioen gaat.

Peter Borgdorff
Directeur PFZW 

Onbekende extra bescherming

Bij PFZW zorgen we voor het pensioen van iedereen die werkt in de sector zorg en welzijn. Maar we doen meer dan dat. Veel van de extra’s die we bieden zijn lang niet bij iedereen bekend. Tijd dus om er wat aandacht aan te besteden.

Zelfs werkgeversorganisaties en vakbonden blijken niet alle regelingen van PFZW te kennen. Dat bleek een tijdje terug, toen we ontdekten dat enkele cao-partijen voor werknemers in de sector zorg en welzijn een zogenaamde WGA-hiaatverzekering hadden afgesloten. Die verzekering zorgt voor een aanvullende uitkering voor mensen die gedeeltelijk arbeidsongeschikt zijn en na een tijdje in een lagere vervolguitkering terecht komen. De aanvullende uitkering vult het vaak grote gat in het inkomen dat dan ontstaat. Maar PFZW kent al een zogenoemd WGA-hiaatpensioen, dat voor een deel hetzelfde risico afdekt. Een enigszins dubbele verzekering dus. Daar wordt inmiddels naar gekeken.

Behalve dit WGA-hiaatpensioen kent PFZW ook nog andere aanvullingen voor mensen die arbeidsongeschikt worden. En minstens zo belangrijk: wie arbeidsongeschikt wordt, blijft pensioen opbouwen bij PFZW. Zonder premie te betalen.

Bescherming bij verlof en werkloosheid
Behalve voor mensen die arbeidsongeschikt zijn, hebben we ook het een en ander geregeld wanneer u werkloos raakt of onbetaald verlof opneemt. Zolang u verlof heeft of een werkloosheidsuitkering, is er nog steeds een uitkering voor uw partner en kinderen als u overlijdt. En voor uzelf als u arbeidsongeschikt raakt. Ook deze bescherming is gratis. Het enige dat u zelf moet doen, is deze regeling bij ons aanvragen.

Zzp’ers
Het gebeurt regelmatig dat mensen na een tijd in loondienst verder gaan als zelfstandig ondernemer. Veel zelfstandigen hebben niets geregeld voor hun pensioen. Maar wie bij PFZW als werknemer pensioen opbouwde, kan dat blijven doen als zzp’er. Maximaal tien jaar lang. De hele premie moet dan wel zelf betaald worden, zowel het werkgevers- als het werknemersdeel.

Pech of noodlot
Tot slot: een van de belangrijkste extra beschermingen die PFZW biedt, is het nabestaandenpensioen. Dat is een uitkering voor uw partner en kinderen (tot 21 jaar) wanneer u overlijdt. Daarover in een volgend blog meer.

Pech of het noodlot kan iedereen treffen. Bij PFZW bieden we werknemers en gepensioneerden in de sector zorg en welzijn bescherming voor drie belangrijke soorten van ongeluk: overlijden, werkloosheid en arbeidsongeschiktheid. Zo zorgen we voor elkaar.

Peter Borgdorff
Directeur PFZW 

Beleggen in water en klimaat

Beleggen in water? Het klinkt misschien niet vanzelfsprekend. Maar in een wereld waar een toenemend tekort is aan schoon water, kunnen langetermijninvesteringen in waterprojecten goed uitpakken voor uw pensioen én voor een leefbare wereld.

Bij PFZW beleggen we voor een goed pensioen. Dat betekent dat onze beleggingen een goed rendement moeten opleveren, tegen een verantwoord risico. Tegelijkertijd zoeken we naar beleggingen die niet alleen financieel rendement opleveren, maar ook maatschappelijk rendement. Want een goed pensioen is meer waard in een betere wereld. 

Voedselzekerheid, klimaat, gezondheidszorg en water
Maatschappelijk verantwoord beleggen doen we op vele manieren. Een van de manieren die mij persoonlijk het meeste aanspreekt, noemen we beleggen in oplossingen. Het gaat dan om investeringen in bedrijven en projecten die daadwerkelijk iets bijdragen aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. PFZW kiest daarbij voor vier thema’s: voedselzekerheid, klimaat, gezondheidszorg en schoon water. Onze ambitie is om over enkele jaren 20 miljard euro in deze thema’s te beleggen.

Het is niet eenvoudig om binnen deze thema’s investeringen te vinden die aan onze belangrijkste eis voldoen: een goed rendement voor uw pensioen. We speuren daarom wereldwijd naar mogelijkheden, al zoeken we zeker ook naar projecten in eigen land. Want werken aan een betere wereld doen we ook graag dicht bij huis.

De afgelopen tijd zijn we in twee nieuwe investeringen gestapt die mooi aansluiten bij onze maatschappelijke thema’s. Het gaat om water-obligaties en om leningen die moeten helpen om Schiphol op de grond CO2-neutraal te maken.

Water-obligaties
Onlangs zijn we met onze uitvoerder PGGM in water-obligaties gestapt. Die leningen worden uitgegeven door de Europese Investeringsbank. Met de leningen financiert de bank projecten en bedrijven die bijdragen aan de beschikbaarheid van voldoende schoon zoet water. Want daaraan is op steeds meer plaatsen in de wereld een tekort.   

Schiphol
We deden onlangs nog een tweede belegging in oplossingen: groene obligaties van Schiphol. Dat klinkt op het eerste oog misschien tegenstrijdig. De luchtvaart is immers een bedrijfstak die zorgt voor veel CO2-uitstoot. Vliegen is zelfs de meest vervuilende vorm van vervoer. Minder vliegen is daarom een van de beste dingen die je kunt doen voor het klimaat.

Tegelijkertijd kunnen wij met onze beleggingen de meeste positieve impact hebben in sectoren van de economie waar nog veel te verbeteren is. De luchtvaart is bij uitstek zo’n sector. Met de obligaties waar wij nu zijn ingestapt, financiert Schiphol een belangrijke omwenteling. De luchthaven wil in 2040, dus over 22 jaar, de hele operatie op de grond CO2-neutraal hebben. Alle luchthavengebouwen, het vervoer over land in en rond de luchthaven en andere grondactiviteiten moeten dan energieneutraal zijn. Tien jaar eerder, in het jaar 2030, wil Schiphol helemaal ‘circulair' zijn: er mag dan geen afval meer worden geproduceerd.

Behalve de beleggingen in schoon water, past ook deze groene investering in Schiphol bij de mensen voor wie wij het pensioen verzorgen. Het draagt bij aan een goed pensioen én aan een leefbare wereld. Veel van onze deelnemers vliegen wel eens vanaf Schiphol. Ze weten nu dat hun pensioengeld helpt bij de noodzakelijke verduurzaming van dit voor Nederland zo belangrijke bedrijf.

Peter Borgdorff
Directeur PFZW

Een blik in je toekomst

Zou het niet handig zijn als je een blik kon werpen op je financiële toekomst? Vanaf deze week kan het, met de Toekomstverkenner van PFZW.

Iedereen kan via www.mijnpensioenoverzicht.nl inzicht krijgen in zijn eigen pensioen. Maar daarmee weet je nog niet of je later voldoende inkomen hebt. Je pensioen is immers maar een deel van het verhaal. Hoe zit het met andere inkomsten? Wat is het inkomen van je partner? En een minstens zo belangrijke vraag: wat heb je straks eigenlijk nodig, als je stopt met werken? Is de hypotheek bijvoorbeeld afbetaald, of woon je in een huurhuis?

Al lange tijd praten financiële instellingen, maatschappelijke organisaties en de overheid over het nut van financiële planning. In die gesprekken wordt vooral gehamerd op het belang van een goed totaaloverzicht. Vanaf deze week kan iedereen die pensioen opbouwt bij PFZW dat totaaloverzicht krijgen. Met de Toekomstverkenner van PFZW.

Veilig en compleet
Met de Toekomstverkenner log je veilig in via Digid. De verkenner haalt vervolgens via een app gegevens op van mijnpensioenoverzicht.nl, de belastingdienst en het UWV. Je hoeft dus niet zelf allerlei gegevens in te vullen. Dat scheelt een hoop gedoe. En doordat de belastingdienst gegevens levert, staan bijvoorbeeld ook spaargelden en hypotheken in het overzicht. Met gegevens van het NIBUD rekent de Toekomstverkenner daarna uit wat de gemiddelde uitgaven ongeveer zullen zijn. Het resultaat: een totaaloverzicht van het inkomen na pensioenring én een inschatting van de maandelijkse uitgaven. Zo zie je in een oogopslag hoe je er voor staat. Wie samen met de partner inlogt, krijgt bovendien een overzicht van het totale gezinsinkomen.

Keuzes doorrekenen
Wanneer je weet wat je inkomsten en uitgaven ongeveer zijn, is het plannen van je pensioen een stuk eenvoudiger. De Toekomstverkenner helpt daarbij, door te laten zien hoe pensioenkeuzes uitpakken voor je inkomen. Wat betekent bijvoorbeeld eerder stoppen of juist langer doorwerken? En kun je wat minder gaan werken, de laatste jaren voor je pensioen? Het is nu allemaal met een paar muisklikken te bekijken.

Samen met onze deelnemers
De Toekomstverkenner hebben we gebouwd met hulp van 17.000 van onze deelnemers, die de verkenner de afgelopen maanden testten. Ze probeerden hem uit, lieten ons weten of het beviel en ze deden suggesties voor verbetering. Met die reacties gingen wij weer sleutelen, om de Toekomstverkenner verder te ontwikkelen. Nu zijn we zover dat iedereen die pensioen opbouwt bij PFZW hem kan gebruiken.

In kort een filmpje leggen we uit hoe onze Toekomstverkenner werkt. Ik ben benieuwd wat u ervan vindt.

Peter Borgdorff
Directeur PFZW 

Langzaam herstel

Vandaag publiceerden we onze kwartaalcijfers. Die geven aanleiding tot gemengde gevoelens: de financiële positie van PFZW krabbelt op, maar het gaat te langzaam om nu al gerust te zijn.

Eerst even de cijfers. Onze actuele dekkingsgraad (het belegd vermogen gedeeld door de waarde van alle huidige en toekomstige pensioenen) is het afgelopen kwartaal gestegen van 101,4% naar 103,4%. De gemiddelde dekkingsgraad over de afgelopen twaalf maanden – belangrijk voor allerlei besluiten – steeg van 100,6% naar 101,5%. We behaalden in het derde kwartaal een rendement op de beleggingen van 1,3% en het pensioenvermogen steeg naar ruim 206 miljard euro.

Nog niet genoeg
Dat zijn veel cijfers op een rijtje. Maar wat betekenen die getallen? Allereerst betekent het dat we voor elke euro pensioen die we nu en in de verre toekomst moeten uitbetalen, vandaag nét iets meer dan een euro in kas hebben. Maar dat is nog niet genoeg. Om een verlaging van de pensioenen in het jaar 2021 te voorkomen, schrijven de regels voor dat we eind 2020 een gemiddelde dekkingsgraad over de achterliggende twaalf maanden moeten hebben van 104,3%. Daar zijn we dus nog niet en het zal zeker nog een tijd duren voor dat wel het geval is. We hebben de gevarenzone dus nog niet verlaten.

Positieve trend
Ik heb nog zorgen, maar als we op wat langere termijn terugkijken is er ook een positieve trend te zien. In een jaar tijd is de gemiddelde dekkingsgraad met bijna 5%-punt gestegen. Als het herstel in dat tempo doorzet, kunnen we een pensioenverlaging afwenden. Helaas is de toekomst onvoorspelbaar. Wat gaat de rente doen? Hoe gaat het verder met de handelsoorlog die president Trump begonnen is tegen China? Hoe reageert de internationale economie op die spanningen? Op dat soort zaken hebben we geen invloed. Maar ze hebben wél invloed op uw pensioen.

Aan het werk
Het wereldtoneel kunnen we niet beïnvloeden, maar er zijn gelukkig zaken die we wel kunnen sturen. We beleggen zo goed mogelijk en we letten scherp op de kosten. Met die zaken zijn we iedere dag aan het werk.

En terwijl wij aan het werk zijn voor uw pensioen, wachten we nog steeds met smart op een goed akkoord over de toekomst van het Nederlandse pensioenstelsel. De pensioenen kunnen al veel te lang niet meegroeien met de stijgende prijzen. Dat is steeds moeilijker uit te leggen, zeker nu de economie op volle toeren draait. Het wordt de hoogste tijd dat werknemers die pensioen opbouwen en gepensioneerden daar ook wat van gaan merken. Daarvoor zijn hervormingen broodnodig. En het wachten daarop duurt veel te lang.

Peter Borgdorff
Directeur PFZW

5 sterren voor een betere wereld

Vandaag verscheen een jaarlijks onderzoek van de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO). In dat onderzoek kijkt de vereniging hoe duurzaam Nederlandse pensioenfondsen beleggen. Dit jaar behaalde PFZW voor het eerst de maximale score van 5 sterren. Daar ben ik trots op. Omdat het opnieuw aantoont dat werken aan een goed rendement en werken aan een betere wereld prima samen gaan.

Het draait bij ons niet om ranglijstjes, maar leuk zijn ze soms wel. Zeker wanneer het spannend is of je op de 1e of 2e plaats komt. Sinds het begin van het onderzoek, 10 jaar geleden, stond PFZW altijd bovenaan de duurzame ranglijst van de 50 grootste pensioenfondsen. Dit jaar moesten we ABP nét voor laten gaan. We feliciteren ze van harte.

Continu verbeteren
Betekent onze 2e plaats dat we minder duurzaam beleggen dan vorig jaar? Nee, integendeel. Ieder jaar werken we aan verbetering. Vorig jaar behaalden we op een maximale score van 5 punten er 4,5. Dit jaar scoren we er 4,7. We deden het vooral beter op het gebied van de uitvoering van ons beleid.

Leren van elkaar
Ranglijstjes zijn leuk, maar dit lijstje is vooral ook belangrijk. Doordat ieder jaar de 50 grootste pensioenfondsen onder het vergrootglas liggen, is er meer aandacht voor duurzaam beleggen. In de buitenwereld, maar ook bij pensioenfondsen zelf. De meeste fondsen willen immers graag goed naar voren komen in de vergelijking. Ze doen dus nóg meer hun best. Bovendien helpt het onderzoek om van elkaar te leren. We zien wat er goed gaat en waar we nog wat van elkaar kunnen opsteken. Daar wordt iedereen beter van. En het allerbelangrijkste: ook de wereld wordt er beter van.

Zijn we daarmee wereldverbeteraars? Nee. Onze 1e verantwoordelijkheid is uw pensioen. We beleggen dus om een goed rendement te behalen. Tegelijkertijd zijn we ervan overtuigd dat een goed pensioen meer waard is in een wereld die vreedzaam, veilig en schoon is. Met een gezond klimaat, een goede gezondheidszorg en een bloeiende economie. Zo’n wereld is niet alleen prettig om in te leven, maar biedt ook meer kansen op een goed en stabiel rendement. Zo gaan een goed pensioen en een betere wereld hand in hand.

Het hele rapport van de VBDO vindt u hier.

Peter Borgdorff
Directeur PFZW