PFZW blog

Zorgen en vakantiedrukte

De mensen van onze klantenservice hebben het in de zomer meestal relatief rustig. Want als je op de camping staat of aan het strand ligt, bel, mail of chat je niet zo snel met je pensioenfonds. Maar deze zomer is het drukker dan anders. Er komen veel vragen binnen van mensen die zich zorgen maken over de berichten dat volgend jaar de pensioenen misschien omlaaggaan.

Mensen die bij ons aankloppen, willen vooral weten óf de pensioenen omlaag moeten, en zo ja, wat het dan voor hen betekent. Gaan ze er bij een pensioenverlaging een paar euro op achteruit, kan het om tientjes gaan, of misschien zelfs nog meer?

Zekerheid pas begin 2020
Of de pensioenen omlaag moeten, hangt af van onze financiële positie op 31 december 2019. In de loop van januari 2020 hebben we alle cijfers op een rijtje, en kunnen we de vraag beantwoorden. We weten dan ook, áls we de pensioenen moeten verlagen, met hoeveel.

Kans op verlaging stijgt
Wat we wél al weten, is dat de kans op een verlaging de afgelopen maanden helaas groter is geworden. Een steeds verder dalende rente en een slechte zomer op de beurzen zorgden voor een sterk dalende dekkingsgraad, de verhouding tussen het geld dat we in kas moeten hebben voor de huidige en toekomstige pensioenen en wat we daadwerkelijk in kas hebben. Een jaar geleden, in augustus 2018, was die verhouding 102,3%. Vorige maand, juli 2019, was daar nog 94,8% van over. Dat betekent dat er (volgens de huidige rekenregels) voor elke euro pensioen op dit moment net geen 95 cent beschikbaar is.

Die verslechtering is voor het grootste deel te wijten aan de almaar lagere rente. Voor mensen met een hypotheek is die lage rente gunstig. Voor spaarders is het juist slecht nieuws, en voor onze pensioenen ook. Want hoe lager de rente, hoe meer geld we opzij moeten zetten voor de pensioenen van nu en straks. En dus hoe slechter de financiële positie.

Wanneer we op 31 december van dit jaar lager uitkomen dan 94%, zijn we verplicht de pensioenen in 2020 te verlagen. Dat zou voor het eerst in onze geschiedenis zijn. Ik, en al mijn collega’s, hopen hevig dat het niet zover gaat komen. En we hopen dat in Den Haag, waar de onderhandelingen over de uitwerking van het pensioenakkoord weer begonnen zijn, maatregelen kunnen worden gevonden om een verlaging te voorkomen. We denken daarover mee waar we maar kunnen. En we doen meer: we lopen in Den Haag de deur plat om met politici en andere beslissers het gesprek hierover aan te gaan.

Om hoeveel gaat het?
Nu is nog niet te zeggen óf er een verlaging komt en hoe groot die dan zou zijn. Maar een rekenvoorbeeldje kan misschien toch helpen. Stel dat de dekkingsgraad op 31 december 2019 nog verder is gedaald, naar 89%. Dat is 5% onder de grens van 94%. We zouden de pensioenen dan met 5% moeten verlagen. Bij een gemiddeld PFZW-pensioen van bruto 700 euro per maand, gaat het in dit voorbeeld om een verlaging met € 35 euro bruto per maand. Netto is dat, afhankelijk van andere inkomsten, waarschijnlijk een verlaging van ergens tussen de € 20 en € 25.

Nogmaals: ik hoop met heel mijn hart dat het niet zover komt. En wij doen alles wat in ons vermogen ligt, om een verlaging te voorkomen. We houden u de komende maanden, ook op deze plek, regelmatig op de hoogte.

Peter Borgdorff
Directeur PFZW

Veel vragen

De afgelopen week kreeg ik van lezers veel reacties en vragen naar aanleiding van mijn laatste blog. Twee vragen sprongen eruit: wat doen wij om de kosten laag te houden, en wat moet er nog allemaal worden uitgewerkt in het onlangs gesloten pensioenakkoord. Over die eerste vraag kan ik duidelijk zijn. De tweede vraag kan ik deels beantwoorden, omdat ik geen zicht heb op wat er precies aan de onderhandelingstafel gaat gebeuren.

Als het gaat om de kosten die wij maken, maken we een onderscheid tussen twee kostenposten: aan de ene kant de kosten voor het regelen van uw pensioen en aan de andere kant de kosten voor het beleggen van uw pensioengeld. Onder de eerste post vallen bijvoorbeeld de administratiekosten, de kosten van bestuur, de kosten van beleids- en juridisch advies en de kosten voor communicatie. Over deze kosten onderhandelen we ieder jaar scherp met onze uitvoerder PGGM. We willen de best mogelijke kwaliteit, tegen zo scherp mogelijke kosten. Vorig jaar bedroegen die kosten per deelnemer net iets meer dan 62 euro per jaar. Dat is 17,5% lager dan vijf jaar geleden. De kosten dalen dus, maar we zijn nog niet tevreden. In de komende jaren streven we naar een bedrag lager dan 60 euro. U leest er hier meer over.

Kosten en opbrengsten van beleggen
Verreweg de meeste kosten maken we bij het beleggen van de astronomische pensioenpot van zo’n 225 miljard euro (de stand aan het eind van het tweede kwartaal van dit jaar). Tegenover deze kosten staan de opbrengsten van beleggen, die de kosten op lange termijn vele malen overstijgen. In het afgelopen jaar bedroegen de beleggingskosten (exclusief zogenoemde transactiekosten) 0,45% van het belegde vermogen, het laagste percentage in vele jaren. Tegenover die kosten van 0,45% staat een gemiddeld rendement per jaar sinds onze oprichting in 1971, ná aftrek van de kosten, van 8%. De kost gaat dus voor de (grote) baat uit. De afgelopen jaren zijn we steeds kritischer geworden op de kosten van externe beleggingsmanagers. Zo beleggen we bijvoorbeeld niet meer in hedge funds, omdat ze te ingewikkeld én te duur zijn. Tegelijkertijd is de opbrengst ervan onzeker. Ook gebeurt er steeds meer in eigen huis bij onze uitvoerder PGGM, omdat dat goedkoper is dan uitbesteden. Meer informatie over de kosten van beleggen vindt u hier. 

Open eindjes in het pensioenakkoord
Het verhaal over de open eindjes in het pensioenakkoord is een stuk ingewikkelder dan het verhaal over de kosten. In juni sloten werkgevers, werknemers en het kabinet een akkoord op hoofdlijnen. Over een week of twee begint de moeilijke klus om die hoofdlijnen in detail uit te werken. Daarvoor is een stuurgroep in het leven geroepen, met daarin vertegenwoordigers van werkgevers, werknemers en het kabinet. Het zullen taaie onderhandelingen worden, omdat veel dossiers met elkaar verknoopt zijn, de techniek complex is en het om grote belangen en bedragen gaat. Wat de onderhandelingen extra taai maakt, is dat de economische omstandigheden de afgelopen maanden fors verslechterd zijn. De hoop dat door het akkoord de dreigende verlaging van de pensioenen van de baan is, is daarmee voor een groot deel vervlogen. Dat is het eerste hete hangijzer dat besproken moet worden.

De tweede kwestie die moet worden opgelost, is het afschaffen van de zogenoemde doorsneepremie. In het huidige systeem betalen jongeren eigenlijk te veel premie voor het pensioen dat ze opbouwen, en ouderen te weinig. Als we daar mee stoppen, zijn vooral veertigers en vijftigers de dupe. Zij hebben de “dure” jonge jaren achter zich, maar profiteren dan niet meer van de gunstige oude jaren. De compensatie van die groep kan tientallen miljarden euro’s kosten. Dat zijn niet per se harde uitgaven, maar het is een vraag van het verdelen van de lusten en de lasten van ons pensioenstelsel. Een ingewikkelde puzzel.  

Tot slot moeten de afspraken over een nieuwe pensioenregeling nog worden uitgewerkt. Ook dat is een hele klus. Het idee is dat de pensioenen in de toekomst beter kunnen meebewegen met de economie. Als het goed gaat stijgen de pensioenen sneller. Gaat het minder goed, dan kunnen ze eerder omlaag. De bedoeling van deze beweeglijkheid is dat er minder geld als buffer op de plank hoeft te blijven liggen, waardoor de pensioenen uiteindelijk beter worden. Bij de uitwerking van dit idee komt veel techniek kijken. Bovendien zijn alle uitwerkingen gebaseerd op prognoses over de economie én op regels hoe we als pensioenfondsen mogen rekenen, bijvoorbeeld met welk toekomstig rendement we rekening mogen houden. Ook daar is het laatste woord nog niet over gezegd.

Dit zijn slechts drie belangrijke punten die de komende maanden moeten worden aangepakt. Maar er zijn er nog meer. Ik wens de onderhandelaars dan ook veel wijsheid toe. En vooral ook de bereidheid om met elkaar verstandige compromissen te sluiten. Want één ding is zeker: het lukt alleen samen.

Peter Borgdorff
Directeur PFZW

Onbesuisd

Een rustige zomer? Komkommertijd? Op de financiële markten is er helaas geen sprake van. De eerste week van augustus raakten wereldwijd de aandelenkoersen in een vrije val. De afgelopen dagen lijken de markten weer voorzichtig op te krabbelen, maar de onrust is groot. Het zijn opnieuw de onbesuisde uitspraken van leiders in het Verenigd Koninkrijk en vooral de Verenigde Staten die overal ter wereld voor nervositeit zorgen.

Op 24 juli werd Boris Johnson door zijn partijgenoten gekozen tot de nieuwe leider van de Conservatieven, en daarmee automatisch tot de nieuwe premier van het Verenigd Koninkrijk. Johnson is een uitgesproken voorstander van een Brexit. Hij kiest daarbij nadrukkelijk voor een harde lijn richting de EU. Die ramkoers en de bijbehorende stoere taal maakt een Brexit zonder goede afspraken steeds waarschijnlijker, met mogelijk grote negatieve gevolgen voor de economie van Engeland én de rest van Europa. Dat maakt de financiële markten nerveus.

Handelsoorlog
Nóg nerveuzer worden de markten van de stoere taal die aan de andere kant van de oceaan wordt gesproken. President Trump heeft de Verenigde Staten vorig jaar al in een handelsoorlog met China gestort. De afgelopen weken heeft Trump die strijd verder laten escaleren, met extra importheffingen waar China op zijn beurt op reageerde met tegenmaatregelen.

De spanningen met Iran, die begonnen met het opzeggen door de VS van de nucleaire deal met het land en nu dreigen te escaleren in de zeestraat van Hormuz, helpen ook niet bij het kalmeren van de financiële markten. Door de straat van Hormuz wordt zo’n twintig procent van alle wereldwijd geproduceerde olie vervoerd. De veiligheid van die vaarroute is dus cruciaal voor de wereldeconomie.

Cowboy-diplomatie
De stoere praatjes van Johnson en Trump helpen niemand. De cowboy-diplomatie zorgt voor wereldwijde onrust, die banen kan kosten, bedrijven in problemen kan brengen en beleggers zenuwachtig maakt. Dat is ook slecht voor Nederland, én voor uw pensioen. Ik hoop daarom van harte dat aan het eind van de zomer niet alleen de temperatuur gaat dalen, maar dat ook de heethoofden op het wereldtoneel wat zullen afkoelen.

Peter Borgdorff
Directeur PFZW

Alweer die rente

Vandaag publiceerden we onze cijfers over het eerste half jaar van 2019. En hoewel we de afgelopen zes maanden veel geld verdienden voor uw pensioen, zijn de cijfers een stuk minder zonnig dan de weersvoorspellingen voor volgende week. Opnieuw is het de rente die roet in het eten gooit.

Eerst maar de kale cijfers: onze actuele dekkingsgraad is het afgelopen kwartaal scherp gedaald, van 99,2% naar 95,9%. Dat betekent dat we voor iedere euro pensioen die we nu en in de verre toekomst moeten uitbetalen, volgens de huidige rekenregels nét geen 96 cent in kas hebben. Te weinig dus. De oorzaak van het tekort: alweer die steeds maar lagere rente.

De tabel hieronder, met cijfers per kwartaal, laat precies zien wat er aan de hand is. Doordat de rente het afgelopen jaar in een vrije val is beland, moeten we steeds meer geld opzijzetten voor de huidige en toekomstige pensioenen. In de tabel ziet u dat onder de noemer “pensioenverplichtingen”: die stijgen scherp. En hoewel we het afgelopen half jaar uitstekende beleggingsresultaten haalden (u ziet in de tabel dat ons vermogen groeit), zijn die rendementen onvoldoende om de snel stijgende pensioenverplichtingen bij te houden.

Dreigende pensioenverlaging
De financiële situatie van PFZW begint nijpend te worden. Een pensioenverlaging in het jaar 2021 dreigde al langer. Maar als we eind dit jaar een dekkingsgraad hebben die lager is dan ongeveer 94%, moeten we zelfs volgend jaar al de pensioenen verlagen. We maken ons er iedere dag hard voor dat het zover niet komt. Het voorkomen van een pensioenverlaging past wat ons betreft ook bij de geest van de afspraken uit het pensioenakkoord: een pensioen dat kan meegroeien of -dalen met de economie.  

Wij behaalden in het eerste half jaar van 2019 een rendement van 12,7%. Daarmee verdienden we voor onze deelnemers in zes maanden tijd ruim 25 miljard euro. Dat is zo’n 139 miljoen euro per dag. Onder die omstandigheden de pensioenen moeten verlagen, krijg ik niet gemakkelijk uitgelegd.

Peter Borgdorff
Directeur PFZW

Samenwerken tegen klimaatverandering

De Nederlandse overheid, het bedrijfsleven, woningcorporaties, milieuorganisaties en vele, vele andere partijen sloten onlangs een concept klimaatakkoord. Dat akkoord moet ervoor zorgen dat we in Nederland de komende decennia de stap maken naar een duurzame en fossielvrije energievoorziening. Eergisteren was de financiële sector de eerste bedrijfstak die zijn handtekening onder het akkoord zette. Ook PFZW tekende mee.

In aanwezigheid van minister Wopke Hoekstra van Financiën ondertekenden deze week vijftig pensioenfondsen, banken, verzekeraars en vermogensbeheerders het klimaatakkoord. Daarmee verplichten al deze partijen zich vanaf 2020 te rapporteren over de klimaatimpact van hun financieringen en beleggingen. Daarnaast zullen alle partijen uiterlijk in 2022 een actieplan klaar hebben, dat moet bijdragen aan een vermindering van de uitstoot van CO₂.

Een goed pensioen in een betere wereld
Waarom zijn we als pensioenfonds begaan met het klimaat? Omdat we ervan overtuigd zijn dat een goed pensioen meer waard is in een wereld waarin het goed toeven is. Een leefbaar klimaat is daarvoor misschien wel het allerbelangrijkste. Bovendien realiseren we ons dat een snel opwarmend klimaat niet alleen risico’s voor ons aller welzijn met zich meebrengt, maar ook financiële risico’s. Ontwrichtende klimaatverandering kan immers grote economische consequenties hebben. Waterschaarste of juist erosie-veroorzakende stortregens, bosbranden, extreme hittegolven, zeespiegelstijging en mislukte oogsten; het zijn humanitaire én economische rampen. Aandacht voor klimaat past daarom bij ons als lange-termijn-pensioenbelegger.

Wat doen we al?
PFZW ondersteunt het klimaatakkoord van harte. In feite zijn we zelfs al een hele tijd actief bezig met de nu in het akkoord gemaakte afspraken. Zo tekenden we vijf jaar geleden de Montreal Carbon Pledge en berekenen we sinds een aantal jaren de CO₂-voetafdruk van onze aandelenportefeuille. Sinds 2016 werken we bovendien actief aan het omlaag brengen van die CO₂-voetafdruk. Dat doen we onder meer door onze beleggingen in de op dit gebied slechtst presterende bedrijven per sector af te bouwen. Het doel is onze CO₂-voetafdruk in 2020 gehalveerd te hebben ten opzichte van 2016. We hebben op weg naar dat doel al belangrijke stappen gezet, maar we zijn er nog niet. Het deze week door ons ondertekende klimaatakkoord is een extra stimulans om er een tandje bij te zetten.

Peter Borgdorff
Directeur PFZW

De rente: laag, lager, laagst

In april van dit jaar schreef ik dat de rente waarmee wij moeten rekenen, nog nooit in ons bestaan zo laag was geweest als op dat moment. Sindsdien is de rente alleen maar verder gedaald, naar een nieuw verdrietig laagterecord. We kijken nu aan tegen een rekenrente van zelfs minder dan 0,9%. Met alle gevolgen van dien.

Hoe zat het ook alweer met die rekenrente? Pensioenfondsen moeten die rente gebruiken om uit te rekenen hoeveel geld ze opzij moeten zetten voor de pensioenen van nu en in de verre toekomst. Is de rente laag, dan moeten we doen alsof ons vermogen de komende tientallen jaren nauwelijks groeit door rendement. Dus: hoe lager de rente, hoe meer geld we vandaag apart moeten zetten. Dat geld kunnen we dus niet uitkeren, waardoor de pensioenen niet kunnen meegroeien met de stijgende prijzen. En als de rente lange tijd extreem laag blijft staan, zoals nu, dreigt zelfs een verlaging van de pensioenen.

Pensioenakkoord

In het onlangs afgesloten pensioenakkoord is afgesproken dat de pensioenen meer kunnen gaan meebewegen met de economie. Gaat het goed, dan kunnen pensioenen eerder stijgen. Gaat het slecht, dan kunnen ze ook omlaag. Door de nu bestaande schijnzekerheid los te laten, hoeven pensioenfondsen minder hoge buffers aan te houden en kan er dus meer geld naar pensioen, was het idee. Bovendien hoopten vakbonden en werkgevers dat de rekenrente wat omhoog kon bij de nieuwe afspraken. Want als we eindelijk erkennen dat een pensioen zonder risico’s niet bestaat, waarom dan blijven rekenen met een rente die elk risico probeert uit te sluiten? Dat lijkt meten met twee maten.

Onmogelijke puzzel

De hoop op een meer redelijke rekenrente is nu op losse schroeven komen te staan. Een adviescommissie onder leiding van oud-minister Dijsselbloem adviseerde onlangs juist de rekenrente nog vérder te verlagen. En minister Koolmees en toezichthouder De Nederlandsche Bank lieten direct weten dat advies over te nemen.

Ik hoop dat het niet zo ver komt. Want als de huidige extreem lage rente nóg verder omlaaggaat, komt een verlaging van de pensioenen juist dichterbij in plaats van dat die wordt afgewend door het pensioenakkoord. Er ontstaat bovendien een onmogelijke puzzel bij de toch al ingewikkelde verdere uitwerking van dat akkoord. De beloftes zijn dan niet na te komen. Een goed pensioen dat kan meegroeien met de economie? Een compensatie voor mensen die door de overgang naar een ander pensioenstelsel worden getroffen? Het kost allemaal geld. Als dat geld verplicht op de plank moet blijven liggen door een extreem lage rekenrente te hanteren, zijn oplossingen voor deze uitdagingen mijlenver weg. Met grote gevolgen voor het vertrouwen in het pensioenakkoord en daarmee het vertrouwen in de toekomst van ons pensioen.

Peter Borgdorff
Directeur PFZW

Een mooie dag

Soms zijn er dagen waarop er allerlei aardige dingen tegelijk gebeuren. Vorige week donderdag was zo’n dag. Er werden prijzen gewonnen en een mooi gesprek gevoerd.

Donderdag 20 juni bracht het nieuws dat Stefan Meershoek, marketing- en communicatieadviseur bij onze uitvoerder PGGM, werd uitgeroepen tot hét Nederlandse communicatietalent van 2019. Stefan dankt de prijs aan een campagne die hij voor ons pensioenfonds bedacht en ontwikkelde. We zijn blij en trots dat jong (en oud) bijzonder talent voor ons met veel gedrevenheid werkt aan uw pensioen.

Diezelfde dag vielen we in de prijzen bij een pensioenvakblad, dat ons initiatief beloonde om ook met relatief kleine beleggingen bij te dragen aan een beter pensioen én een betere wereld. Tot slot ontvingen we onlangs opnieuw een Gouden Oor certificaat, waarmee PFZW in de top 3 staat van Nederlandse organisaties die het beste naar hun klanten luisteren. ​

Leren van elkaar

Prijzen winnen is natuurlijk leuk, maar het is niet waar het ons om gaat. Wat wél telt is een goed pensioen en de best mogelijke dienstverlening voor onze deelnemers, gepensioneerden en werkgevers. Daar werken we iedere dag aan. En hoewel prijzen niet belangrijk zijn, doen we er wel inspiratie door op. Door af en toe mee te dingen naar prijzen en de competitie met anderen aan te gaan, houden we onszelf scherp én leren we van andere partijen, binnen en buiten de pensioensector. En die andere partijen leren van ons. Daar worden we dus allemaal beter van.
 

Een goed gesprek

In de avond van donderdag 20 juni was ik te gast bij de afdeling Amersfoort van de PvdA. De afdeling had mij samen met Willem Noordman (hoofd pensioenen van vakbond FNV) uitgenodigd om te praten over het onlangs gesloten pensioenakkoord. Willem was nauw betrokken bij de onderhandelingen over het akkoord en gaf een toelichting op de totstandkoming en de inhoud ervan. Ik kon vertellen wat de uitwerking van het akkoord voor de deelnemers van PFZW kan betekenen. En vooral welke vragen nog moeten worden beantwoord om tot een goede afweging van de belangen van onze deelnemers te komen. Want zoals ik hier al eerder schreef: het akkoord is een belangrijke stap op weg naar een beter pensioenstelsel, maar veel moet nog verder worden uitgewerkt. In de zaal in Amersfoort zoemde het dan ook van de vragen, al leefde er breed begrip voor de afspraken in het akkoord. En wat vooral duidelijk was: er is enorm veel belangstelling voor en betrokkenheid bij de toekomst van onze pensioenen.

En terwijl wij in Amersfoort praatten over pensioen, zorgden de Oranjeleeuwinnen in Frankrijk voor een daverend einde van deze donderdag: ze wonnen hun derde wedstrijd op het WK (tegen Canada) en plaatsten zich daarmee als groepswinnaar voor de achtste finales. Met recht een mooie dag.

Peter Borgdorff
Directeur PFZW

PFZW is jarig

PFZW was afgelopen woensdag jarig. We werden 50! In die halve eeuw is er veel gebeurd. Maar één ding is niet veranderd: we werken nog steeds elke dag voor een goed, solidair en collectief pensioen in de sector zorg en welzijn.

 

Op 19 juni 1969 zag pensioenfonds PGGM het licht, zoals we ons tot 2008 nog noemden. De afkorting PGGM stond voor Pensioenfonds voor Gezondheidszorg, Geestelijke en Maatschappelijke belangen. In 1970 gingen werknemers van ziekenhuizen en verpleeghuizen verplicht pensioen opbouwen bij het nieuwe pensioenfonds. Tegenwoordig werken we ook voor werknemers in vele andere sectoren, zoals de kinderopvang, de thuiszorg, het welzijnswerk,  dierenartsassistenten, musea, toneelgezelschappen en theaters, predikanten, tandtechnici, sportbonden en de psychiatrie.

 

Trots
We hebben onze verjaardag bescheiden gevierd, met een stukje taart bij de ochtendkoffie. Ondanks die bescheiden viering zijn we wel trots op het feit dat we al 50 jaar samen met werknemers en werkgevers zorgen voor een goed pensioen. Al die 50 jaar staan we samen sterker. PFZW is nu het op een na grootste pensioenfonds van Nederland.

 

Goede tijden, slechte tijden
In de afgelopen 50 jaar kenden we goede en slechte tijden. De wereld om ons heen veranderde razendsnel. Steeds pasten we samen met werknemers en werkgevers de pensioenregeling aan, om die te laten blijven aansluiten bij de veranderende wereld. Op die manier gaven we ook zélf vorm aan verandering.
 
We profiteerden samen van goede tijden en een bloeiende economie én we vingen samen de klappen op als het minder ging. Met een langjarig rendement van ruim 8% op het gezamenlijke pensioengeld doen we het goed. Maar de afgelopen jaren zijn we minder tevreden. Van de goede rendementen kunnen we u niet laten meegenieten. Door de huidige strenge wetten en regels is uw pensioen al jarenlang bevroren, terwijl uw dagelijkse uitgaven ieder jaar duurder worden.

 

Er is nu een pensioenakkoord, waarin goede afspraken zijn gemaakt over de vernieuwing van ons pensioenstelsel. Maar daarmee is uw pensioen nog niet meteen verbeterd. We zullen daarom ook de komende tijd blijven strijden voor afspraken en wetgeving die moeten zorgen voor een goed pensioen, nu en in de toekomst. Dat blijven we doen in de overtuiging dat als we dat samen doen, we de beste resultaten zullen halen. Die resultaten zijn wat ons betreft een pensioen dat kan groeien als het economisch goed gaat, een vitale zorg- en welzijnssector én een leefbare wereld.

 

Peter Borgdorff
Directeur PFZW

Brede steun pensioenhervormingen

Goed nieuws: een overweldigende meerderheid van de leden van de vakbonden FNV en CNV steunt het onlangs gesloten pensioenakkoord. Eerder schaarden vakbondsbestuurders, werkgeversorganisaties, het kabinet, de coalitiepartijen én de oppositiepartijen GroenLinks en PvdA zich al achter de plannen. Dat betekent dat er nu een uitzonderlijk breed draagvlak is voor de noodzakelijke pensioenhervormingen.

De afgelopen week konden alle leden van CNV en FNV stemmen over het conceptpensioenakkoord. Dat was nog best spannend, want een deel van de achterban van de bonden liet kritische geluiden horen. Toch stemde uiteindelijk een grote meerderheid vóór het akkoord: 79% van de CNV-leden en 76% van de FNV-leden. Aanstaande dinsdag maakt ook de kleinere vakbond VCP de uitslag van de ledenraadpleging bekend. 

Aan de slag

Nu er breed draagvlak is voor de hervormingen kunnen werkgevers, werknemers, politiek én pensioenfondsen samen aan de slag om het akkoord verder uit te werken. Dat is nodig, want het akkoord beschrijft nu vooral de uitgangspunten en de hoofdlijnen van de hervorming. Er zijn nog veel open eindjes en het gaat daarbij om belangrijke en soms ingewikkelde dossiers. Eén van de grootste uitdagingen is de vraag hoe we de afschaffing van de zogenoemde doorsneepremie gaan regelen. Vooral 40'ers en 50'ers verdienen compensatie voor deze verandering in het pensioenstelsel. Hoe die compensatie moet worden betaald, is nog een ingewikkelde puzzel. De inzet daarbij moet zijn dat de lusten en lasten van de hervorming zo eerlijk mogelijk worden verdeeld over alle generaties.

Rekenen en puzzelen

Ook voor PFZW is er werk aan de winkel. Wij gaan de komende tijd hard studeren op de vraag welke van de twee toekomstige pensioenvarianten voor onze deelnemers het beste pensioen oplevert. En we gaan samen met vakbonden, werkgevers en de politiek rekenen en puzzelen om alle open eindjes in het akkoord uit te werken. We houden u de komende maanden op de hoogte van die stappen.

Een nieuwe voorzitter

We staan aan de vooravond van grote veranderingen in het Nederlandse pensioenstelsel. Die woelige en drukke periode gaan we in met een kersverse onafhankelijke bestuursvoorzitter: per 1 juni heeft PFZW Joanne Kellermann benoemd in die positie. De timing kon niet beter, want met Joanne heeft PFZW een doorgewinterde bestuurder in huis die het Nederlandse pensioenlandschap door en door kent én goede contacten in Den Haag heeft. Ik kijk met veel plezier uit naar de samenwerking. 

Peter Borgdorff
Directeur PFZW

Een langverwacht akkoord

Het is zover: werkgevers, werknemers en de politiek hebben een principe-akkoord bereikt over de hervorming van ons pensioenstelsel. Dat is goed nieuws. Toch is nog lang niet alles duidelijk.

Vanochtend om 11:00 uur presenteerden de hoofdrolspelers in de polder hun pensioenakkoord. In een persconferentie vertelden werkgevers en werknemers (verenigd in de SER) samen met minister Koolmees over hun hervormingsplannen. Hier op kantoor zat ik met de collega’s natuurlijk aan de buis gekluisterd.

Blij
Allereerst: ik ben blij dat er na bijna tien jaar praten een akkoord ligt. Ik ben ook blij dat er een aantal elementen in het akkoord staan, waar we bij PFZW al lange tijd voor pleiten. Zo blijft het mogelijk om samen je pensioen te regelen en daarbij belangrijke risico’s met elkaar te delen. Waar ik ook tevreden over ben, is dat er een pensioen lijkt te komen dat soepeler kan meebewegen met de economie. We stappen af van dure schijnzekerheid, waardoor de pensioenen in goede tijden sneller kunnen meegroeien met de stijgende prijzen. Daar staat tegenover dat in slechte tijden de pensioenen ook omlaag kunnen, waarbij de gevolgen van grote economische schokken kunnen worden gespreid over de tijd. Hierdoor krijgen we een pensioen dat in de woorden van minister Koolmees “…minder belooft, maar meer waarmaakt.”.

AOW en zware beroepen
Ook zijn er afspraken gemaakt over een minder snelle stijging van de AOW-leeftijd en een regeling voor mensen met zware beroepen. Voor ons als pensioenfonds is dat minder relevant, maar voor iedereen die werkt in de sector zorg en welzijn is dit natuurlijk goed nieuws. Werkgevers en vakbonden beloven bovendien te gaan werken aan maatregelen die ervoor zorgen dat meer mensen gezond en werkend hun pensioen kunnen halen.

Dreiging van pensioenverlaging iets kleiner
In de nieuwe afspraken staat dat pensioenfondsen de pensioenen niet hoeven te verlagen zolang de dekkingsgraad ten minste 100% bedraagt. Die grens ligt nu rond de 104%. Dat betekent dat de kans op een verlaging van de pensioenen iets kleiner is geworden. Ook dat is goed nieuws, maar het gevaar is met de huidige extreem lage rente nog niet geweken. Later deze maand komt een commissie van experts met een advies over de rente waarmee pensioenfondsen moeten rekenen. Mogelijk dat er dan meer duidelijkheid komt over het risico op pensioenverlagingen.

Nog niet alles duidelijk
Er zijn nu belangrijke afspraken gemaakt. Toch is nog lang niet alles duidelijk. Eerst moeten de leden van de vakbonden zich de komende anderhalve week uitspreken over het akkoord. Het feit dat ook twee grote oppositiepartijen het akkoord van harte steunen, geeft misschien hoop op een goede uitslag bij de vakbonden. Als die hobbel is genomen, moet er de komende tijd nog veel nader worden uitgewerkt. Pas wanneer er meer details bekend zijn, weten we wat de precieze consequenties zijn voor de deelnemers van PFZW. Zo is nog niet duidelijk hoe de kosten verdeeld moeten worden van de afschaffing van de zogenoemde doorsneepremie. Verder worden in het akkoord twee pensioenvarianten beschreven. Ook daarvan zijn de details nog niet volledig ingevuld. Pas als dat wel gebeurd is, kunnen we vaststellen welke van deze twee varianten het beste past bij de waarden van PFZW en welke variant het beste pensioen oplevert voor onze deelnemers.

Aan het werk
Er is dus nog veel werk aan de winkel. Voor vakbonden en werkgevers, voor de politiek en ook voor ons. De minister belde ons gisteren met de vraag of we mee willen denken met de verdere uitwerking van het akkoord en het rekenwerk dat daarbij nodig is. Daar hebben we natuurlijk volmondig ja op gezegd.

Op basis van wat er nu op tafel ligt, kan ik u helaas nog niet vertellen wat het akkoord precies betekent voor uw pensioen. Maar het is goed dat de polder het na jarenlang praten eens is geworden. En met de richting die is ingeslagen, zijn we bij PFZW tevreden. Nu de uitwerking nog. 

Peter Borgdorff
Directeur PFZW

NB
Er is nog ander goed nieuws: Joanne Kellerman is sinds 1 juni de nieuwe onafhankelijke bestuursvoorzitter van PFZW. Daarover volgende week meer.